Bu çalışma, Hindistan’ın Kerala bölgesinde düzenlenen Onam ritüeli ve bu ritüelin dayandığı Mahbali anlatısını iktidarın “devletli olma hali”nde kendisini kurabilme ve meşruiyet üretebilme sorunu üzerinden eleştirel bir okumaya tabi tutmaktadır. Mitolojik kral Mahabali’nin hikayesi, topluluğun ve topluluk üyelerinin zihinlerinde gündelik hayatın zorluklarını ve kast sisteminin kalıntılarına içkin sosyo-ekonomik sınırları silikleştirmekte, bolluk ve adaletin hüküm sürdüğü bir “altın çağ” imgesini ritüel düzleminde geri çağırarak canlı tutmakta, ancak aynı anda, bu imgenin bugünün eşitsizlikçi toplumsal düzeninde siyasal bir talebe dönüşmesine de engel olan bir fonksiyon üstlenmektedir. Hint Okyanusu ticaretinde stratejik konumu sayesinde uzun mesafeli ticaretten zenginleşmiş ama aynı anda artı ürünün dış pazarlara yönelmesiyle içeride derin eşitsizliklerle malul hale gelmiş bir bölge olan Kerala’da toplumsal-siyasal bellek, uzak bir geçmişteki eşitlik imgesinin hatırlatılması üzerinden bugünkü eşitsizlikleri unutturan bir diyalektik kurmaktadır. Çalışma, hafıza ve unutuşun birbirini kuran bu diyalektiğini siyasal antropoloji literatürünün eleştirel gözlükleriyle yorumlarken, Mahabali anlatısından toplumsal belleğe ve kültüre sızan dramatik-duygusal yoğunluklu, estetik, figüratif, ritmik ve performatif kültürel formları toplumsal olanı durmaksızın yeniden üreten siyasal teknolojiler olarak görmektedir. Bu çerçevede Onam ritüeli ve Mahabali anlatısı bu çalışmada, icat edilmiş geleneklerin toplumsal-siyasal düzen mantığının sürekliliğini pekiştiren aygıtlar olduğuna dair kuramsal literatürün güncel bir sahnesi olarak konumlandırılmaktadır.
This study offers a critical reading of the Onam ritual and the Mahabali narrative on which it is founded, examining them through the problem of power’s capacity to constitute and legitimize itself within the condition of “stateliness.” The myth of King Mahabali blurs the socio-economic boundaries embedded in the remnants of the caste system and the hardships of everyday life, keeping alive, through ritual enactment, the image of a “golden age” governed by abundance and justice. Yet, this same image simultaneously performs the function of preventing the ideal of equality from transforming into a genuine political demand within the present order of inequality. In Kerala, a region enriched by its strategic position in the Indian Ocean trade networks but internally fractured by deepening inequalities due to the diversion of surplus toward external markets, collective memory constructs a dialectic in which the recollection of a distant age of equality functions to obscure present injustices. The study interprets this dialectic between remembrance and forgetting through the critical lens of political anthropology, understanding the emotionally charged, aesthetic, figurative, rhythmic, and performative forms that seep from the Mahabali narrative into collective memory and culture as political technologies that incessantly reproduce the social order. Within this framework, the Onam ritual and the Mahabali narrative are positioned as a contemporary stage of the theoretical debate asserting that “invented traditions” serve as instruments reinforcing the continuity of socio-political order.
